فرآيند كارآفريني
تاكنون به بعضي از ويژگي‌های شخصيتي كارآفرينان اشاره شد كه در واقع رويكرد روانشناختي به اين موضوع داشت، اما ديدگاه ديگري وجود دارد كه درآن پديده كارآفريني همچون فرآيند انگاشته می‌شود. ايجاد و تاسيس شركت‌های جديد نتيجه فرآيندي است كه عوامل زيادي بر آن تاثير می‌گذارند و كارآفرين بسته به فعاليت هايي كه در جهت تاسيس شركت انجام می‌دهد، مورد مطالعه قرار می‌گيرد. ” كولر می‌ير” در اين ديدگاه،بيان می‌كند ويژگي‌های شخصيتي كارآفرين تابع رفتار اوست و به دنبال پاسخ به اين سوال می‌باشد كه: ” چگونه يك شركت نوپا به وجود می‌آيد؟ “.
كارآفرينان با غلبه بر نيروهايي كه در برابر پيدايش چيزي جديد مقاومت می‌كنند بايد موقعيتي را بيابند و آن را توسعه دهند. اين فرآيند چهار مرحله دارد:
1- شناسايي و ارزيابي فرصت
2- تدوين طرح تجاري
3- تامين منابع مورد نياز
4- اداره بنگاه تاسيس شده (فيض بخش، تقي ياري، 1383،ص 49).
تاسيس و ايجاد يك شركت نوپا، فرآيند پيچيده اي است كه از عوامل زيادي تاثير می‌پذيرد. كارآفرين كسي نيست كه به طور ثابت وجود خارجي داشته باشد، بلكه كارآفريني نقشي است كه افراد به منظور ايجاد شركت‌های نوپا به عهده می‌گيرند. به عبارت ديگر در ديدگاه رفتاري، فرد كارآفرين به عنوان يكي از عوامل مهم در فرآيندكارآفريني مورد توجه قرار می‌گيرد و ديدگاه رفتاري، پوشش دهنده ديدگاه شخصيتي و ويژگي‌های آن نيز می‌باشد و علاوه بر ويژگي‌هاي شخصيتي در اين ديدگاه طيف وسيع ديگري از ويژگي‌هايي همچون سن وسال، تحصيلات، خانواده، كودكي و عوامل تجربي فرد همچون پذيرش الگوي نقش، نارضايتي شغلي، اخراج از كار نيز مورد توجه قرار مي‌گيرد ( احمد پور، 1378،ص 105).
10-2-2- سابقه آموزش کارآفرینی
یکی از مهم ترین فعالیتها و رشته‌های آموزشی بسیاری از دانشگاه‌ها در دنیای امروز آموزش کارآفرینی می‌باشد. طی دهه 1980، دانشگاه‌ها برحسب ویژگی گروه‌های تحت آموزش و نیازهای محلی، منطقه‌ای و ملی، برنامه‌های آموزشی متعددی را برای سازمان‌های خصوصی و عمومی طراحی نموده اند. دولت‌های اروپایی حمایت‌های ویژه‌ای را از فعالیت‌های مشوق کارآفرینی بین جوانان به عمل می‌آورند. در آمریکا نیز آموزش کارآفرینی در درون دوره‌های دانشگاهی و نیز توسط موسسات خاصی مورد توجه قرار گرفته است. کانادا وبرخی کشورهای آسیایی همچون فیلیپین، هند ومالزی نیز گام‌های اساسی جهت حمایت از فعالیت‌های کارآفرینی برداشته اند .این حمایت‌ها شامل راهنمایی‌های عملی ،مشاوره ،ارائه تسهیلات مالی وبرگزاری دوره‌های ویژه در خصوص کار آفرینی در درون دانشگا ه‌ها می‌باشد ( Gibb, 1990).
در دنیای امروز، دوره‌های آموزشی کارآفرینی نه تنها جای خود را در بستر دروس دانشگاهی ودر رشته‌های مختلف باز نموده، بلکه دردوره‌های مختلف تحصیلی (از ابتدایی تا دبیرستان) نیز مورد توجه قرار گرفته اند. تنوع این دوره‌ها، شرکت‌های موجود را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد ودوره‌های متعددی نیز جهت رشد، بقاوکارآفرین نمودن سازمان‌های بزرگ طرا حی شده است.
11-2-2- جایگاه آموزش کارآفرینی
تغییر و تحولات موجود در دنیای امروز کارآفرینان را در خط مقدم عامل توسعه فن آوری و اقتصادی قرار داده است. تجربه موفقیت آمیز اغلب کشورهای پیشرفته و نیز برخی کشورهای در حال توسعه در مدیریت بر بحران‌های اقتصادی، به یمن توجه و التفات به توسعه کارآفرینی و کارهای نوآورانه بوده است و به همین علت برای کارآفرینی و کارآفرینان اهمیت خاص قائل می‌گردند.
با عنایت به پدیده جهانی شدن اقتصاد، برخی عقیده دارند که بازارهای جهانی فردا از آن شرکت‌هایی است که به ریسک‌پذیری کارآفرینانه بها می‌دهند، و برای گسترش سرمایه‌های فکری خود در حد کلان سرمایه‌گذاری می‌کنند، در بالندگی فردی پرتلاشند و در خط مشی گذاری، شرایط محیطی را مد نظر قرار می‌دهند (احمدپور،1381). بر همین اساس، توسعه کارآفرینی از جنبه‌های گوناگون مدنظر قرار گرفته است که آموزش یکی از جنبه‌های مهم آن و در راستای گسترش آن است. با توجه به مطالعات مختلفی که صورت گرفته، تایید شده است که ویژگی‌های کارآفرینانه اغلب اکتسابی است و نه ارثی. از این رو، در حال حاضر آموزش کارآفرینی به یکي از مهم ترین و گسترده ترین فعالیت دانشگاه‌ها تبدیل شده است.
با ورود جامعه شناسان و روانشناسان به عرصه مطالعات و تحقیقات پیرامون کارآفرینی و کارآفرینان و نتایجی که از این تحقیقات حاصل شده، ضرورت توجه به کارآفرینی و توسعه آن(بویژه آموزش کارآفرینی ) بیش از پیش مشهود گردیده، و همین امر موجب افزایش تلاش‌ها برای توسعه کارآفرینی و آموزش آن در دو دهه گذشته شده است. از جمله کسانی که در زمینه بررسی ویژگی‌های کارآفرینان مطالعه و تحقیقاتی انجام داده اند می‌توان به مک کله لند، کارلند، استوارت میل، بروکهاس، برچ، تیمونز، کالینز، و مایر[1] اشاره کرد. نتایج این تحقیقات بر اکتسابی بودن اغلب ویژگی‌های کارآفرینی تاکید دارد. لذا باید در فراهم آوردن محیط مناسب وآموزش‌هایی که ویژگی ها، تجربیات و مهارت‌های لازم را در افراد تقویت می‌نماید، سعی نمود.
با توجه به ضرورت‌های آموزش کارآفرینی، اولین دوره‌های آموزشی در این زمینه از اواخر سال 1960 در آمریکا شروع شد و در حال حاضر دانشکده‌ها و دانشگاه‌های بسیاری از کشورهای دنیا دوره‌های آموزشی کارآفرینی را در برنامه‌های آموزشی خود گنجانده اند.