تمامی نکاتی که باید در نوشتن «بیانیه هدف» خوب در نظر بگیرید

از بیشتر خواهندگان تحصیل در بیرون مرز کشور به خصوص واسه مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا، بیانیه هدف یا Letter of Interests درخواست می شه.
هدف این نامه چیه و چه نکاتی باید در اون رعایت شه تا شانس شما واسه پذیرش زیاد شه؟ با این گفتار همراه ما باشین.

بیانیه هدف یا letter of interests یا statement of purpose یکی از چیزای مهم مهمیه که دانشگاه ها در بحث admission requirement از دانشجویان درخواست می کنن تا ضمیمه application خود بکنن.

خیلی از دانشجویان،‌ بدیش اینه موضوعات خوبی رو در بیانیه هدف که دلیل انتخاب و ادامه تحصیل اونا رو میگه، مطرح نمی کنن و بیانیه هدف رو با رزومه یا نامه معمولی توصیفی اشتباه می گیرن.

بیشتر دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی در کشورای جور واجور دنیا، از خواهندگان تحصیل درخواست می کنن تا به همراه مدارک تحصیلی، نامه ای مبنی بر تشریح علاقمندیا و ذکر دلایل انتخاب دانشگاه مقصد و معرفی اهداف تحصیلی و شغلی خود در آینده آماده کنین.

این نامه، باید کوتاه و به طور کامل و شفاف، دلایل این که به چه دلیل شما می خواین در رشته و دانشگاه خاص ادامه تحصیل بدین رو بگه. ،‌ این نامه باید به طور خلاصه، ظرفیتای علمی، تحقیقاتی،‌ تجربی و خصوصیات اخلاقی و علاقمندیای غیر آکادمیک شما رو به طور مستند و مستدلی بگه.

هر اندازه بتونین در ۲ یا ۳ صفحه،‌ تصویر شفاف تر و حرفه ای تری از ظرفیتای شغلی و علمی خود ارائه کنین، مسئولان پذیرش دانشگاه هدف رو نسبت به توانمندیای خود آگاه تر می کنین.

هر اندازه مسئولان پذیرش دانشگاه مقصد،‌ درک و شناخت بهتری از ظرفیتای علمی شمام جهت با اهداف آینده داشته باشن،‌ نسبت به دادن پذیرش یا بورس تحصیلی به شما راضی تر می شن و این قضیه‌، شانس انتخاب شما رو واسه دریافت admission letter پیشرفت میده.

هر چند، یه letter of interest خوب، شرط کافی واسه دریافت نامه پذیرش نیس،‌ اما در واقع یه شرط لازم مهم واسه کسب پذیرش در بیشتر دانشگاه های جهان هستش.

بعضی از دانشجویانی که موفق به اخذ پذیرش تحصیلی از دانشگاه های رتبه بالای دنیا می شن،‌ معمولا از بیانیه هدف خوب بهره مند هستن. بیانیه هدف خلاصه و کوتاه که تلاش کرده تا در ۲ صفحه، تصویر شفاف و خوبی از قابلیتای علمی و اهداف آینده دانشجو هم جهت با رشته ای که قصد تحصیل دردانشگاه مقصد داره، ارائه کنه.
در واقع بیانیه هدف، بیانیه ایه که شما رو در آینده متصور می کنه و به دانشگاه میگه که شما می خواید در آینده چه کنین و در گذشته چه کردین و چه برنامه هایی تو سرتونه.

هر اندازه این بیانیه با واژگان تخصصی،‌ راه و روش حرفه ای، جمله بندی راضی کننده و اهداف واقع گرا آماده و جفت و جور شه، مسئولان پذیرش دانشکده ای که قصد تحصیل دارین رو واسه دادن پذیرش motivate می کنه.
نگفته پیداست که motivation به admission می رسه و هر اندازه بتونین ظریب motivation استادان یه دانشگاه رو زیاد کنین، شانس قبولی شما بالا تر میره. یکی از راه های ارتقای این شناخت، نوشتن بیانیه هدف خوبه.

دانشگاه بیرمنگهام انگلستان، مثالهای خوبی واسه بیانیه هدف خوب ارائه می کنه.

دانشگاه آٖیوو آمریکا، درباره این که بیانیه هدف چیه،‌ مثال خوبی ارانه کرده که حتما لینک مربوط رو ببینین.
دانشگاه معتبر Purdue‌ هم درباره بیانیه هدف خوب، ‌مثالایی داره که بد نیس تا بررسی کنین.

درباره بیانیه هدف گفته شده:‌

«بیانیه هدف،‌ تا حدی مهم ترین و رقابت آورترین بخش مدارک پذیرش تحصیلی دانشجویان واسه تحصیل در دانشگاهه. این بیانیه باید نشون دهنده این موضوع باشه که شما کی هستین و به چه دلیل باید یه دارایی دانشگاه و رشته ای که اپلای کردین به حساب آیید. این بیانیه هدف باید قادر باشه تا اپلیکیشن شما رو در میان صدها اپلیکیشن، برجسته کنه تا شانس پذیرش شما زیاد شه.»

به چه دلیل بیانیه هدف مهم هست؟

این سوال مهمی به نظر می رسه. به چه دلیل یه درخواست کننده تحصیل در بیرون مرز کشور، باید بیانیه هدف بنویسه؟ نگفته پیداست که درخواست کننده تحصیل در مقاطع عالی، باید هدف خود رو از انتخاب رشته و گرایش و دانشگاه و جایگاهی که در آٖینده واسه خود متصوره،‌ به صورت نوشته شده و مستند ارائه کنه.

این واقعیت رو میشه با خوندن بیانیه هدف فهمید.

همونجوریکه گفته شد،‌ بیانیه هدف راهی واسه معرفی دلایل تحصیل در دانشگاه هدف و بیان دلایل تحصیل در خارج از کشوره. در واقع بیانیه هدف شما باید مسایل ۱۰ گانه زیر رو مورد اشاره بذاره :

• به چه دلیل این دانشگاه رو واسه ادامه تحصیل انتخاب کردین. 

 همه دانشگاه ها دوست دارن بدونن که دلیل انتخاب این دانشگاه به وسیله شما جهت ادامه تحصیل چیه. خوب واسه هر دانشگاهی این موضوع خیلی مهمه و می تونه از جواب شما و دیگه خواهندگان تحصیل، منابع و راه هایی که به انتخاب دانشگاه به وسیله applicants می رسه رو شناسایی و بررسی کنه.
البته ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا که در فهرست شانگهای قرار دارن هم معمولا این سوال رو در مصاحبه با دانشجویان مطرح می کنن.

پس شایسته س که در ۲ خط در آخر، دلیل انتخاب این دانشگاه رو توضیح بدین. مثلا بگید که با مطالعه مقالات و کتابای فلان استاد در فلان دانشکده با دانشگاه آشنا شدین یا تعدادی از دوستان شما فارغ التحصیل دانشگاه هستن.

• چه آدمایی در این دانشگاه یا بیرون دانشگاه شما رو واسه تحصیل تشویق کردن.

اگه از طرف افراد یا گروه حقیقی یا حقوقی خاصی واسه تحصیل در این دانشگاه تشویق شدین، در صورت امکان اونو در بیانیه هدف ذکر کنین. مثلا اگه دانشگاه در کشور شما دارای نمایندگی هست،‌ به این موضوع اشاره کنین.

• دلیل این که می خواید در گرایش خاص مورد نظر، ادامه تحصیل بدین چیه

اگه گرایش کارشناسی شما با گرایشی که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا دنبال می کنین تا حدودی زاویه داره و متفاوت هست، این احتمال رو بدین که واسه دانشگاه سوال باشه که به چه دلیل این گرایش رو انتخاب کردین. مثلا اگه کارشناسی مهندسی صنایع داره و می خواید واسه کارشناسی ارشد بازاریابی در دانشگاه مقصد ادامه تحصیل بدین، حتما در بیانیه هدف به این موضوع بپردازید که دلیل انتخاب این گرایش به وسیله شما چی بوده و چه هدفی رو دنبال می کنین.

به طور مثال، می تونین درباره این موضوع خاص بگید که چون در شرکتی که فعال هستن، بخش بازاریابی صنعتی (industrial marketing) هم فعاله، شما به عنوان مسئول امور مدیریت پروژه های خدماتی،‌ علاقمند به فعالیت و مطالعه در این گرایش هستین، این توضیح،‌ یه توضیح مستند و دارای دلیل و تا حدودی راضی کننده س.

یا اگه مهندس مکانیک هستین و می خواید در مقطع کارشناسی ارشد متالوژی ادامه تحصیل بدین، اگه مدرکای بین المللی جوشکاری دارین یا در کارگاه های ذوب آهن کار کردین، به این بحث در بیانیه هدف اشاره کنین. معمولا ۱ پاراگراف براای توضیح این که به چه دلیل این گرایش رو انتخاب کردین،‌بسه. تا امکان داره دلایلی بیارین که بتونین اثبات کنین.

• چقدر شناخت درباره دانشگاه انتخاب شده دارین.

تو یه بیانیه خوب، می تونیم دلایل انتخاب و اندازه شناخت و آگاهی دانشجو رو نسبت به دانشگاهی که قصد اپلای داره رو مشاهده کنیم.
شما باید بتونین دلایل راضی کننده ای واسه این که این دانشگاه رو واسه ادامه تحصیل انتخاب کردین، ذکر کنین. جواب شما می تونه به این مقولات اشاره کنه که قبلا با یکی از استادان دانشگاه درباره موضوع خاص در تعامل و مشورت بودین یا این که این دانشگاه واسه ادامه تحصیل و دریافت کاراموزی از سازمانا و موسسات خاص، انتخاب خوبیه یا مکان دانشگاه و ظرفیتای علمی و خدماتیش شما رو به انتخاب دانشگاه تشویق کرده.

• تجربه علمی و عملی شما در رشته ای که اپلای کردین چیه.

در بیانیه هدف، باید به این موضوع اشاره کنین که چه تجربه علمی و عملی درباره گرایش و رشته ای که قصد اپلای دارین، در اختیار داشته و ، چه درک و شناختی از این رشته دارین. هر اندازه تجربه و اطلاعات شما درباره این رشته براساس دریافتای علمی و تجربی باشه، میشه فهمید که چقدر شما در انتخاب این رشته و ادامه تحصیل در ان، جدی و مصمم هستین.

بعضی وقتا از بیانیه هدفا دانشجویان این جور برداشت می شه که دانشجو فقط واسه گذروندن یه مقطع تحصیلی در فلان دانشگاه به واسطه این که تحصیلی کرده باشه! دانشگاه رو انتخاب کرده و دلایل حرفه ای واسه ارائه نداره. خوب این قضیه شانس شما رو واسه پذیرش پایانی کم می کنه.
هر اندازه بتونین در این راه جدی تر عمل کنین، بیانیه هدف شما جدی تر بررسی می شه.

هر اندازه بتونین ارتباطی بین تجربه عملی قبلی و فعلی خود با گرایش رشته ای که قصد اپلای کردن دارین ایجاد کنین، بیانیه هدف motivated تری رو آماده می کنین. به این موضوع توجه کنین.

• واسه تز ارشد و دکترا، برنامه خاصی تو ذهن دارین؟

در بیانیه هدف به موضوع تزی که واسه پایان نامه کارشناسی ارشد و دکترا دنبال دارین، در سطح ۱ پاراگراف اشاره کنین. واسه خواننده این بیانیه خیلی مهم میشه که شما چه موضوعات و مقولاتی رو در مقطعی که در دانشگاه مقصد دنبال می کنین رو به عنوان موضوع پایان نامه انتخاب می کنین و چیزای مورد علاقه تحقیقاتی شما (research interests) چیه و به چه بخشایی اشاره داره.
مثلا اگه شما عاشق محیط زیست و رفتارای eco friendly‌ هستین و در این مورد کار عملی و تجربی انجام دادین،‌ا نتخاب پایان نامه ای در بحث مسئولیت اجتماعی شرکتا (CSR) یا کار و کاسبی سبز (Green Business) یا مدیریت تعالی (lead management) می تونه موضوعات با ارزشی واسه مطرح کردن باشه.

معرفی کلیات تزی که می خواید در آخر با کمک استادان دانشگاه هدف انجام بدین،‌ این تصویر رو تو ذهن خواننده بوجود میاره که شما برنامه کلی و روشنی درباره نتیجه کاری که قصد دنبال کردن در دانشگاه دارین، در اختیار داشته و هدف دار این رشته و دانشگاه رو انتخاب کردین.

پس تا امکان داره به کلیات تزی که در آینده به اون خواهید پرداخت هم اشاره کنین. اگه این اشاره، براساس دریافتای علمی و فعالیتایی که قبل از این انجام داده باشین باشه، راضی کننده تر و باحال تر واسه کمیته پذیرش تحصیلی میشه. تا امکان داره در نوشتن این بخش، تلاش کنین با همکاری و همیاری دانشجویانی که اون مقطع رو مشغول به تحصیل هستن اماده کرده تا متن شما حرفه ای تر و ویراستاری شده تر باشه.

• چه موضوعاتی رو واسه ادامه تحصیل در رشته مورد نظر دنبال می کنین

در بیانیه هدف خود، خوب هست که به این موضوع اشاره کنین که مقولاتی که دوست دارین در این گرایش و رشته بخونین چیه. مثلا اگه مهندس عمران هستین،‌ به مقولاتی مانند پروژه های EPC، مدیریت قرارداده ها،‌ مدیریت پروژه های ساختمانی، ساخت سبز (Green construction)، استحکامات و فناوریای نوین در ساختمون و مدیریت اتلاف *waste management) اشاره کنین که دوست دارین در این دوره به اونا بپردازید و حتی مقالات رشته ها در این میدونا بنویسین.

یا این که فهرست رشته ها رو مطالعه کردین و دوست دارین در این موضوعات به تحقیق و بررسی بیشتر بپردازید.

به هر حال هر دانشگاه در هر کشور،‌ براساس پتانسیلای علمی و اقتصادی اون کشور،‌ فرصتایی رو واسه شما واسه تحقیق و مطالعه جفت و جور می داره که باید این پل ارتباطی رو خوب برقرار کنین.

مثلا در نروژ که کشوری نفت خیز هست،‌ بهتر از پرتغال یا اسپانیا میشه به مقولات نفت و پتروشیمی اشاره کرد تا در رومانی و مالزی و ژاپن. فهم این که هر کشور و دانشگاه،‌ در چه مقولاتی فعال تر و فرصتای مطالعه و کار و کاسبی رو واسه دانشجویان جفت و جور می کنه،‌ در نوشتن این بخش بیانیه هدف به شما کمک می کنه.

البته این بخش،‌ آرزوهای علمی شما رو میگه اما نباید خیلی دور از ذهن و نشدنی به نظر برسه. مثلا اگه شما اصلا مدرک خلبانی ندارین و بخواین مقطع هوا فضا دنبال کنین،‌ اشاره به فعالیت در زمینه های فضا نوردی در بیانیه هدف،‌ کمی دور از ذهن و جنبه فانتزی به خود میگیره که آکادمیک نیس.

• پس از فارغ التحصیل در این رشته، چه جایگاهی واسه خود در دانشگاه‌،صنعت و جامعه تصور می کنین؟

خیلیا در پاراگراف آخر بیانیه هدف،‌ به این موضوع اشاره می کنن که هدف اونا پس از فارغ التحصیلی در این رشته در دانشگاه مقصد چیه. چه هدفی رو دنبال می کنن. خود رو در چه جایگاهی می بینن و این رشته چه کمکی به افزایش درآمد، پیدا کردن موقعیتای شغلی و راه اندازی کار و کاسبی در رابطه واسه انا در کشورشون داره.

تا حدودی به این موضوع هم در بیانیه هدف اشاره کنین. به کاستیایی که مشاهده کردین و فکر می کنین با تحصیل در این رشته می تونین این کمبودا رو واسه خود و جامعه کم کنین،‌ اشاره کنین. اما بزرگ نمایی نکرده و واقع بینی و صحبتای مستند و دارای دلیل رو از دستور کار خارج نکنین.

پیشنهادای مهم

علاوه بر موارد ۱۰ گانه ای که اشاره کردیم، به موضوعات زیر هم در نوشتن بیانیه هدف مهم توجه کنین. این موارد به وسیله دانشجویانی که بیانیه هدف کاربردی نوشته و بورس تحصیلی گرفتن، ارائه شده و می تونه شما رو در نوشتن بیانیه هدف کمک کنه.

• بیانیه هدف،‌ یه بیانیه علمی هست،‌ اونو سیاسی و اجتماعی نکنین.
• بیانیه هدف،‌ بیانیه آرزوا نیس و هر پارگراف اونا باید براساس صلاحیتا و توان مندیای علمی و عملی شما باشه.
• در بیانیه هدف مقولاتی اشاره شه که قابل اثبات باشه.
• بیانیه هدف باید ظرفیت نامه نگاری و توان مندی بدست اومده شما رو رو کنه.

• بیانیه هدف خود،‌ غلط املایی و نگارشی نداره.

• بیانیه هدف خود رو پس از اون که به تایید چند دانشجو و استاد دانشگاه رساندید،‌ به یه مترجم رسمی واسه ویراستاری پایانی واگذار کنین.

 

• بیانیه هدف خوب،‌ معمولا بیشتر از ۲ صفحه نیس.

 

 

 

• بیانیه هدف معمولا بیشتر از ۶۰۰ کلمه نیس.

 

 

• واسه نوشتن بیانیه هدف خوب، باید بیشتر از ۲۰۰۰ کلمه بنویسین و بعد بخشای اضافی رو با مشورت از کارشناسان، خط بزنین.
• بیانیه هدف با رزومه استخدامی فرق داره.
  شما در رزومه،‌ به ظرفیتای تحقیقاتی که در آینده دنبال می کنین یا به آرزوهای شغلی پس از فارغ التحصیلی اشاره نمی کنین که باید در بیانیه هدف به اونا توجه داشت.
• در نوشتن بیانیه هدف،‌ اسیر اگهیای تبلیغاتی در شبکه های مجازی و نشریات سنتی نوشید و پول و وقت خود رو تلف نکنین.
• از فایلای ویدویی و متنایی که واسه نوشتن بیانیه هدف خود در اینترنت منتشر شده، استفاده کنین.